6518 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda yapılan değişikliklere uyum sağlanması ve yargı kararlarının gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla çeşitli Yönetmelik ve Tebliğ değişiklikleri yapılmış, bu değişiklikler 7/6/2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Söz konusu değişiklikler aşağıda özetlenmiştir.
* Yapım İşlerinde ve Hizmet Alımlarında Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi Gerek yapım işlerinin gerekse hizmet alımlarının ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesiyle ilgili olarak idarelere, mevcut uygulamanın yanısıra, ihale ilanında ve dokümanında belirtilmesi kaydıyla, aşağıdaki seçeneklerden birini tercih etmesi imkânı da sağlanmıştır:
a) İhalenin herhangi bir açıklama istenilmeksizin doğrudan en düşük teklif sahibi üzerinde bırakılması, b) Yaklaşık maliyeti eşik değerin yarısının altında olan ihalelere özgü olmak üzere, sınır değerin altındaki tekliflerin reddedilmesi.
Hem yapım işi ihalelerinde hem de hizmet alımı ihalelerinde verilen aşırı düşük tekliflerin açıklama yöntemleri sadeleştirilmiş ve uygulamadaki aksaklıklar giderilmiştir.
Hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak; isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında teklif bileşenlerinden sözleşme ve genel giderler içerisinde değerlendirilecek unsurlar genişletilmiş, bu bileşenlere ilişkin asgari % 3 olan mevcut oran % 4’e çıkarılmış,
Aşırı düşük teklif sınır değeri; personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kâr hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin (1,3) sayısına bölünmesinden elde edilen tutar olarak tespit edilmiştir.
* Aşırı Düşük Teklif Sahiplerinden Alınacak Kesin Teminatın Arttırılması Yapılan değişiklikle tüm ihalelerde ihalenin sınır değerin altında kalan bir istekli üzerinde bırakılması halinde alınacak kesin teminat tutarı yaklaşık maliyetin %9’u olarak belirlenmiştir. İhalenin sınır değerin üzerinde kalan bir istekli üzerinde bırakılması halinde alınacak kesin teminat tutarı ise yine sözleşme bedelinin % 6’sı olacaktır.
* Hizmet Alımı İhalelerinde Fiyat Tekliflerinin Eşit Çıkması En düşük fiyatın birden fazla istekli tarafından teklif edilmesi durumunda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirlenmesinde kullanılan iş deneyim belgesinin büyüklüğü kriterinden vazgeçilmiş, isteklilerin vergi ödeme alışkanlıkları, taahhütleri altında bulunan işlere ilişkin kapasite durumu, korumalı iş yerine sahip olup olmadıkları hususu ve kurumsallaşma derecesini gösteren faaliyet süresi uzunluğu kriterleri tek başına ve sırasıyla dikkate alınarak belirleme yapılması öngörülmüştür.
Benimsenen yeni yaklaşım, aynı ihalede eşit teklif verenlerden; kamudan aldığı ve yürütmekte olduğu taahhütleri daha az olanların, diğer isteklilere nazaran daha yüksek oranda vergi ödeyeceğini beyan edenlerin, engelli işçi çalıştırdıkları için korumalı işyeri statüsü kazananların lehine düzenlemeler içermektedir.
Böylece hem kamu alımları piyasasında aktif olarak yer alan yüklenici sayısının artırılması suretiyle ihalelerde rekabetin hem de kamu alımları yoluyla elde edilebilecek sosyal faydaların maksimize edilmesini amaçlayan bir yaklaşım düzenlemelere yansıtılmıştır.
* Elektronik Tebligat ve Elektronik Kamu Alımları Platformuna (EKAP) Kayıt Zorunluluğu İhale sürecine taraf olanların haklarının korunabilmesi için, idarelerce tesis edilen işlemlerin ilgililere bildirilmesi gerekmekte, halen mevcut olan tebligat yöntemlerinin kullanılmaya devam edilmesi ise kimi zaman ihale sürecinin sonuçlandırılmasında ve sözleşmeye bağlanmasında gecikmelere yol açabilmektedir. Bu durum yatırımların ve kamu hizmetinin zamanında gerçekleştirilmesi açısından sıkıntılara neden olmaktadır.
Bu çerçevede, ihale sürecinde idareler tarafından ilgililere yapılan tebligatların hızlandırılması ve bu anlamda kamu alımları sürecinde zaman kaybının önlenerek süreçten beklenen faydanın elde edilebilmesi maksadıyla, tebligat işlemlerinin yapılmasında yeni bir uygulama hayata geçirilmektedir.
1/1/2015 tarihinden geçerli olmak üzere, ihale yapan idarelerce tebligat işlemleri öncelikli olarak imza karşılığı elden veya EKAP üzerinden gerçekleştirilecek, bu yöntemlerle yapılamayan tebligatlar için Kanunda belirtilen diğer yöntemlere başvurulabilecektir.
Ayrıca, kamu alımları sisteminde elektronik ihale uygulamasının yaygınlaştırılması bir tercih olmaktan çıkmakta, modern ihale uygulamalarının önemli bir parçası haline gelmektedir. Elektronik ihale uygulamalarının gerçekleştirilebilmesi için ihaleye taraf olanların elektronik sistemde kayıtlı olmaları zorunluluk arz etmektedir. Bu nedenle, yine aynı tarihten geçerli olmak üzere, gerek tebligatların hızlı ve güvenli yapılabilmesinin gerekse de ihalelerin elektronik ortamda gerçekleştirilebilmesinin bir aşaması olmak üzere, ihale dokümanı alacak olanların ve isteklilerin EKAP’a kayıtlı olmaları zorunlu hale gelmektedir.
* İş Deneyim Belgelerinin EKAP Üzerinden Düzenlenmesi E-ihaleye geçişin önemli aşamalarından biri olan isteklilerin yeterliklerinin elektronik ortamda kayıt altına alınması kapsamında 1/9/2014 tarihinden itibaren düzenlenecek iş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiştir. Bu tarih itibarıyla mevcut iş deneyim belgelerinden, ihale sözleşme bilgileri EKAP üzerinde yer alan ihalelere ilişkin olanların 1/7/2015 tarihine kadar EKAP üzerinde kayıt altına alınarak yeniden düzenlenmeleri gerekmektedir.
Yapılan bu düzenlemeler sonrasında ilanı veya duyurusu 1/7/2015 tarihinden sonra yapılacak ihalelerde, EKAP üzerinden düzenlenme zorunluğu olduğu halde bu zorunluluğa uyulmadığı anlaşılan belgeler, ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamayacaktır.
* Kat Karşılığı İnşaat İşlerine İş Deneyim Belgesi Düzenlenmesi Kat karşılığı inşaat işlerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri esas alınarak iş deneyim belgesi düzenlenmesi imkânı sağlanmıştır.
* İş Denetleme ve Yönetme Belgelerinin 1/5 Oranında Kullanılması ve Yapımla İlgili Hizmet İşlerinden Elde Edilen Belgelerin Yapım İşlerinde Kullanılamaması Denetim ve yönetim faaliyetleri nedeniyle alınacak iş denetleme ve iş yönetme belgeleri yıl şartından bağımsız olarak 1/5 oranında dikkate alınacaktır.
İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhüt edilen işlerin kontrollük hizmetini yapan danışmanın bünyesinde mühendis veya mimar olarak görev alanlar ile özel sektöre taahhütte bulunan yüklenicinin gerçekleştirdiği işi mühendis veya mimar olarak denetleyenlere (fenni mesul ve/veya yapı denetim görevlisi) iş denetleme ve iş yönetme belgeleri düzenlenmeyecek ve daha önce alınan belgeler yapım işlerinde kullanılamayacaktır.
* Ortak İhale 4734 Sayılı Kanunda yapılan değişiklikle, birden fazla idarenin ortak ihtiyaçlarını, düzenleyecekleri bir protokol çerçevesinde, Kanunda yer alan ihale usullerini kullanarak ortak bir ihale ile karşılayabilmeleri imkanı getirilmiştir. Söz konusu uygulamaya ilişkin usul ve esasları içeren düzenlemelere Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer verilmiştir.
Daha detaylı bilgiye Mevzuat Modülü araclılğıyla erişilebilmesi mümkündür.
Kamuoyuna duyurulur.